De hoeveelheid alcohol bepalen

Het bepalen van de zuivere hoeveelheid alcohol is voor een thuisbrouwer niet mogelijk. Wel is het mogelijk om dmv een hydrometer het soortelijk gewicht (SG) van de vloeistof te bepalen. Dit gebeurd bij 20 graden. Na het brouwen, voordat je het bier laat gisten meet je het SG. Vaak bevindt het begin SG zich dit ergens rond de 1050. Als de eerste en tweede gisting achter de rug zijn, net voor het bottelen meet je nogmaals het SG. Dit eind SG zal lager zijn dan het begin SG. Met de volgende formule kun je het alcohol percentage berekenen:

Ik heb zelf een handige alcohol tool op de website staan 

Hoeveel gist heb ik nodig voor mijn brouwsel

De hoeveel gist die je nodig hebt hangt af van het begin SG van je wort (OG) en de hoeveelheid wort. Mr malty heeft een handige calculator gemaakt voor vloeibare en droge gist. Zie hier 

Moet ik mijn starter beluchten

Ja en nee, dit ligt aan de manier van starten. Als je geen magneet roerder en bijbehorende erlemeyer met waterstop hebt moet je wel zuurstof aan de starter toevoegen. De gist is nu eenmaal vitaler met het toevoegen van zuurstof. Met een aquarium pompje is het eenvoudig om zuurtstof aan je starter toe te voegen.

Als je een magneet roerder hebt en je erlemeyer extra ruimte heeft voor zuurstof, hoeft er geen extra zuurstof worden toegevoegd. Ik heb een erlemeyer van 2 liter, ik vul deze met niet meer dan 1,5 liter. Er is dan voldoende zuurstof aanwezig tijdens het roeren om de gist juist te starten. Het is beter om een beetje zuurstof toe te voegen dan helemaal niets.

Van welk bier kan ik gist opkweken

In dit artikel staat een lijstje van commerciele bieren van waaruit de gist opgekweekt kan worden.

Vergistingschema (bovengist)

Voor een goede vergisting is het belangrijk om tijdens het proces de temperatuur zo constant mogelijk te houden. Thuis is dit erg lastig. Als je ruimte genoeg hebt is het aan te raden om een gistkast te bouwen, bv van een oude koelkast.

Na het brouwen en koelen vind de hoofdvergisting plaats. Bij een bovengistend bier gebeurd dit op 15-25 graden afhankelijk van het gisttype. Op het gistzakje of website van de fabrikant staat altijd de ideale temperatuur vermeld. De hoofdvergisting duurt 2 tot 5 dagen bij een zo constant mogelijke temperatuur. Als het SG 5 tot 10 punten boven het verwachte eind SG is gekomen kan er worden overgegaan op nagisting.

De nagisting gebeurd in mijn geval in een glazen gistfles. Het bier word dus na de hoofdvergisting overgegoten van een plastic vat naar de fles. Ik doe dit om verder te kunnen experimenteren met toevoegingen. Het brouwsel word bv opgesplist in 2 kleine flesjes van 10 liter met in elke fles een andere toevoeging. De nagisting duurt 1 tot 5 weken op dezelfde temperatuur of iets hoger als de hoofdvergisting.

Als je een plek hebt waar je je bier op 0-3 graden kan bewaren dan is na de navergisting lageren een optie. Tijdens dit proces zal het bier helder worden.

Voor de meeste kant en klare gist is 1 zakje geschikt voor 20 liter wort. Als je meer wort hebt dan gebruik je een extra zakje. Op het zakje staat ook wat de maximale SG waarde is waarbij de gist nog werkzaam is.

Na het bottelen (met suiker) zet je de flesjes weg op dezelfde temperatuur als tijdens de hoofdvergisting. Door het toevoegen van suiker zal er hergisting in de fles plaatsvinden. Dit duurt ongeveer 5 dagen!.

Welke gist past het best bij mijn bier

Deze vraag is lastig te beantwoorden omdat we niet weten wat het uiteindelijke doel is van jouw brouwsel. Er is wel een lijstje met de oorsprong van commerciele gisten te vinden. In dit lijstje vind je van de merken Wyeast en White Labs wat de oorsprong is van het zakje gist voor zover beken. Zie deze website van Mr Malty 

Wyeast gist starten

Om je brouwsel goed te laten gisten heb je goede gist nodig. De zakjes van Wyeast zijn prima en werken vrijwel altijd. De zakjes van Wyeast moeten wel eerst gestart worden, dit kan op drie manieren.

1) Volgens de instructie op de verpakking moet je een giststarter maken.

2) Je kunt het zakje een paar uur voordat je het nodig hebt smacken. Roer de gist direct na het koelen door je wort en houd het goed in de gaten.

3) Je kunt ook het zakje smacken en dus je gist starten via de volgende procedure. Bekijk de fabricage maand, trek dit van de huidige maand af. B.v. Het is nu maand 11, de fabricage maand is 5, je houd 6 over. Je kunt 5-6 dagen voordat je gaat brouwen het zakje al smacken en op kamer temperatuur bewaren.

Als het zakje bol wordt zet het dan terug in de koelkast.

Let wel dat als de gist te lang van te voren gestart wordt er misschien te weinig gistcellen overblijven. Zorg ervoor altijd een zakje korrelgist in huis te hebben voor het geval de gisting niet op gang komt.

In de regel moet je waterslot binnen 24-48 uur gaan pluppen. Eventueel schudden van het gistvat kan een beetje helpen on het gisten op gang te helpen

Zelf gist opkweken en starten

Als de starter klaar is heb je voldoende gist voor 20-25 liter wort met een begin SG tot 1100. Als de starter eerder klaar is dan de bedoeling is kun je de gist in de koelkast bewaren tot maximaal een week.

Om zelf uit te rekenen hoeveel gist je nodig hebt kun je de calculator van Mrmalty.com  gebruiken